"Έξυπνη" Βαφή σώζει αεροσκάφη

Δεν μπόρεσα να το βρω σε ηλεκτρονική μορφή γι αυτό το δακτυλογραφώ. Πιστεύω πως είναι ενδιαφέρον και μπορούμε να παραθέσουμε τις απόψεις μας κατά πόσο είναι εφικτή και πρακτική η παρακάτω ευρεσιτεχνία των αμερικανών. Πρόκειται για ένα άρθρο απο το Science.

«Έξυπνη» βαφή σώζει αεροσκάφη

Το μέγεθός τους είναι τεράστιο και τις περισσότερες φορές τα σημεία φθοράς τους δεν είναι εμφανή με την πρώτη ματιά. Ο λόγος για τα αεροσκάφη της πολεμικής και της πολιτικής αεροπορίας, οι άτρακτοι των οποίων συχνά βάλλονται απο εξωτερικούς παράγοντες κατά την διάρκεια των πτήσεων. Τα πράγματα θα ήταν πολύ πιο απλά για τους συντηρητές αν υπήρχε κάποια μορφή σήμανσης στα σημεία όπου έχουν επέλθει επικίνδυνες μικρορωγμές. Έτσι η αμερικανική πολεμική αεροπορία χρηματοδότησε την εταιρεία Luna Innovations για να βρει μια λύση. Η εταιρεία κατασκεύασε μια «έξυπνη» βαφή αεροσκαφών η οποία αποτελείται από πολυμερές υλικό, στη σύνθεση του οποίου εμπεριέχονται εκατομμύρια μικροκάψουλες φθορίζουσας βαφής.
Η εφαρμογή της απλή: το υλικό προστίθεται στην κανονική βαφή και κατόπιν η άτρακτος βάφεται. Αν στη συνέχεια εν ώρα πτήσης το αεροσκάφος δεχθεί κάπου πίεση, το υλικό «σκάει» και απελευθερώνει τη βαφή, υποδεικνύοντας έτσι το ακριβές σημείο που πρέπει να ελεγχθεί για τυχόν ρωγμές.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η «προειδοποιητική» βαφή αποτελεί καινοτομία στον χώρο της συντήρησης αεροσκαφών. Και αυτό γιατί ως σήμερα για έναν κλασικό εξωτερικό έλεγχο αεροσκάφους απαιτούνταν πολύ ακριβά μηχανήματα. Με λίγα λόγια, πέραν της διευκόλυνσης του ανθρώπινου δυναμικού χάρη στη ραγδαία μείωση του απαιτούμενου χρόνου επισκευής, μια τέτοια τεχνική θα μπορούσε μελλοντικά να βοηθήσει τις διάφορες αεροπορικές εταιρείες να εξοικονομήσουν τεράστια κονδύλια, τα οποία επενδύουν στον τομέα της συντήρησης!»

Εύκολο ακούγεται! Είναι εφικτό και πρακτικό όμως? Ας παραθέσουμε τις απόψεις μας λοιπόν…

Ακούγεται καλό, αρκεί να μην περιμένουν να τρέξει το "eyeliner" για να ελέγξουν τα αεροσκάφη.
Ας κάνουν κανονικά τους ελέγχους και ας έχουν και το "make up".

Δε ζητάω πολλά, ε?

Φοβερή ιδέα. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι (όπως οι περισσότερες φοβερές ιδέες) είναι λίγο καθυστερημένη.

Με την μεγάλη εξέλιξη και την όλο και περισσότερο διαδεδομένη τεχνολογία των ανθρακονημάτων, η χρήση της μπογιάς θα είναι περιττή. Τα αεροπλάνα τεχνολογίας "τάπερ", δηλαδή τα πλαστικά αεροπλάνα, θα έχουν απίστευτη αντοχή στις στούκες. Δεν ξέρω αν έχει δεί κανείς το ντοκυμαντέρ που δείχνει την άτρακτο να επανέρχεται πλήρως μετά από χτύπημα. Δηλαδή δεν βαθουλώνει και δεν χαράζει. Δεν "σκίζεται" και δεν κάνει "κράκς".

Αυτή η τεχνολογία φυσικά θα επικρατήσει πολύ σύντομα σε πολιτική και πολεμική αεροπορία. Άρα τα οφέλη θα είναι το πολύ για μία 15αριά με 20 χρόνια. Βέβαια κάλλιο αργά παρά ποτέ.

Μά καί γιά 15-20 χρόνια να είναι,πάλι τά οφέλη είναι σημαντικά,άν σκεφτούμε πως ο μέσος όρος "ζωής" ενός αεροπλάνου κυμαίνεται γύρω στά 20-25 χρόνια (εκτός εξαιρέσεων).Καί μέ την προϋπόθεση,βέβαια,νά υιοθετηθή η βαφή σύντομα από όλες τίς κατασκευαστικές εταιρείες (που δέν είναι βέβαια και πολλές...).

Τώρα το κατά πόσον η βαφή αυτή θα εφαρμόζεται μόνο στά καινούργια αεροπλάνα ή και στά παλιά (στη διάρκεια κάποιου D-Check τους),αυτό μένει να διαπιστωθή.Μήν ξεχνάμε οτι και η βαφή αυτή θα έχη κάποιο κόστος,όπως άλλωστε τά πάντα στον μάταιον τούτο κόσμο....

Καθώς όμως το αεροσκάφος δεν είναι μόνο η άτρακτος αλλά κυρίως τα ενισχυτικά και οι φρακτές του, τότε φυσικά η βαφή λύνει ένα 30% του "προβλήματος". Αυτά τα ενισχυτικά και οι φρακτές είναι που καταπονούνται περισσότερο (γι'αυτό άλλωστε είναι εκεί), και συνήθως αυτά είναι που βγάζουν τα πρώτα crack. Και μάλιστα, πρό μηνών, ένα F-15 της Missouri ANG κόπηκε στα δύο επειδή είχανε κράκ τα ενισχυτικά του. Οπότε οι έλεγχοι του εξωτερικού κελύφους ναι μεν θα γίνουν πιο εύκολοι, οι μέσα όμως δεν αλλάζουν καθόλου

Όπως προείπε και ο gonso, το CFRP και τα λοιπά xFRP έχουν αρχίσει να γίνονται υπερδημοφιλή, καθώς οι αντοχές τους είναι τεράστιες, και ουσιαστικά το μόνο που δεν μπορεί να κάνεις, είναι να τα μπαλώσεις (πχ. αν ένα φορτηγό περάσει μέσα από την άτρακτο ). Ένα αγαπημένο χαρακτηριστικό σε μας τους μηχανικούς, αυτού του υλικού είναι η τρομερή αντοχή του σε κόπωση και το γεγονός ότι πρακτικά δεν κρακάρει. Ίσως για ορισμένα παλαιότερα αεροσκάφη να είναι καλό.

Ποιό κόστος είναι μεγαλύτερο? Τα ενισχυτικά που ανέφερες ή η βαφή? Υποθέτω τα ενισχυτικά ε?

Ναι, γιατί εκεί ούτως ή άλλως η βαφή δεν είναι άμεσα ορατή (δεν ξέρω καν αν βάφονται τα ενισχυτικά των αεροσκαφών). Σίγουρα είναι μια καλή ιδέα καθώς (μάλλον) θα ρίξει σημαντικά το κόστος συντήρησης, απλώς υπάρχουν και αυτοί οι δύο τομείς ακόμα. Βασικά, έχω την εντύπωση ότι ανάλογη βαφή προτάθηκε για τα πλοία, χωρίς να είμαι 100% σίγουρος. Θα το ψάξω και θα επιστρέψω, διότι ουσιαστικά η κατασκευή των δύο είναι πανομοιότυπη, και τα αποτελέσματα εφαρμογής θα είναι παραπλήσια.