Re: Iδιωτικοποίηση περιφερειακών αεροδρομίων
Καιρό τώρα ήθελα να γράψω κάτι για αυτό το θέμα. Θα προσπαθήσω να είμαι όσο πιό περιεκτικός γίνεται αλλά...δεν θα είμαι σύντομος!
Καταρχάς μία απλή αναφορά στα "επιτέυγματα" του ελληνικού τουρισμού, για τα οποία μας έχουν ζαλίσει εδώ και τρία χρόνια από τα κανάλια του θείου της πρώην υπουργού! Όλα είναι θέμα γενικότερης αντίληψης όπως για παράδειγμα, πόσο "ζυγίζει" το τουριστικό προϊόν "Ελλάδα". Μία απλή έρευνα στοιχείων, δείχνει ότι οι Βαλεαρίδες νήσοι στην Ισπανία (Μαγιόρκα, Μινόρκα Ίμπιζα), μόλις 1500χλμ δυτικά από τις ακτές μας, έχουν περίπου όσο ετήσιο τουρισμό έχει όλη η Ελλάδα συνολικά! Και τα τρία νησιά μαζί, είναι όσο τα τρία πέμπτα της Κρήτης και με παρόμοια μορφολογία! Δεν υπολογίζουμε τουρισμό Βαρκελώνης, Καναρίων νήσων, Μαδρίτης και όλης της ακτογραμμής της Ισπανίας στην Μεσόγειο. Η σύγκριση είναι δραματική. Τί λέει αυτό; Ότι από τουρισμό, δεδομένου του μαγαζιού που μας έτυχε να διαχειριστούμε, είμαστε τουλάχιστον για κλάματα. Δηλαδή η βαριά μας βιομηχανία είναι για κλάματα από πλευράς όγκου, όταν τεθεί υπό σύγκριση. Τα υπόλοιπα είναι σανό προς κατανάλωση.
Και μη πεί κανείς "Η Ισπανία είναι πολύ πιό μεγάλη χώρα". Η Ελλάδα έχει σχεδόν τριπλάσια ακτογραμμή από την Ισπανία!
Και μη πεί κανείς "Οι Ισπανοί είναι 6 πλάσιος πληθυσμός". Η Ελλάδα έχει 2 εκατομμύρια ανέργους και ένας θεός ξερει πόσους συνταξιούχους 50 ετών. Δεν είναι ότι τρέχουμε και δεν προφταίνουμε δηλαδή.
Όλα αυτά τα λέω για να έχουμε μία τάξη των μεγεθών και για να δούμε ότι εκμεταλλευόμαστε κατ'ελάχιστο το γεωγραφικό πλεονέκτημα της χώρας και το φυσικό της κάλος. Έστω όμως και αυτό το "κατ'ελάχιστο" που έρχεται στην χώρα μας, τί οικονομικό όφελος μας αφήνει; Ακούμε συνέχεια ότι ο τουρισμός συμβάλλει πάρα πολύ σημαντικά στο ΑΕΠ, γύρω στο 20% στα καλύτερά του. Και ...φιλιούνται-αγκαλιάζονται για την επιτυχία, όταν ουσιαστικά, το τουριστικό όφελος θα μπορούσε να είναι τουλάχιστον 3πλάσιο, μήν πώ 10πλάσιο! Πώς; Τα γνωστά: α) αν είχαμε μεγαλύτερα αεροδρόμια β) περισσότερα ξενοδοχεία γ) τουρισμό όλο τον χρόνο.
Έστω όμως, παρ'όλο που ενώ το άλογο είναι ράτσας και ούτε το ποτίζουμε ούτε το ταίζουμε αλλά ούτε το προπονούμε, αυτό το καημένο τρέχει και παίρνει και καλή κατάταξη, συνοδευόμενη από την οικονομική απολαβή.
Ο τουρίστας εδώ και 7-8 χρόνια ιδίως, προτιμάει (ή του το πετάνε στη μάπα οι tour operators) το all inclusive. Πετάει με τα αεροπλάνα του tour operator (χαμένο εισόδημα η ντόπια αεροπορική εταιρεία), ανεβαίνει στο πούλμαν που μισθώνει κοψοχρονιά ο tour operator (χαμένο εισόδημα ο ταξιτζής και ο ενοικιαστής αυτοκινήτων), πηγαίνει στο ξενοδοχείο που τον μαντρώνει ο tour operator (χαμένο εισόδημα για μικρά τοπικά καταλύματα), ξενοδοχείο που θα ανήκει σε πολυεθνική, σε μεγαλοκαρχαρία ή ακόμα και στον ίδιο τον tour operator. Εκεί θα φάει (χαμένο εισόδημα για τις ταβέρνες και τα τοπικά μαγαζιά με μικρογεύματα), εκεί θα πιεί (χαμένο εισόδημα για τα τοπικά μπάρ). Και μετά από μία εβδομάδα, αλλαγή πελατών.
Θα πεί κανείς "Τουλάχιστον, βρίσκουν οι ντόπιοι δουλειά στα ξενοδοχεία". Σε τρία μεγάλα ξενοδοχεία που έχω πάει πρόσφατα (Ζάκυνθο, Κέρκυρα), το 80% των σερβιτόρων δεν μιλούσαν ελληνικά. Εράσμους, "κατάρτηση" και καλά, για τα παιδιά από την Βαλτική, μισθός 300 ευρώ με επιχορήγηση, ένα κρεβάτι και τα απομεινάρια από τον μπουφέ. Χώρια ότι ο νεαρός γλιτώνει και το ειδυλλιακό Ταλίν το καλοκαίρι.
Θα πεί κανείς "Τουλάχιστον, μας μένει το εισόδημα από τα αεροδρόμια". Αμ, πάει και αυτό. Ψαλιδίστηκε σε επίπεδο "χαρτζιλικίου" με την ιδιωτικοποίηση.
Άρα.... μουλάρι ο Αστραχάν.
"Διασκεδάζω" αρκετά με όλη αυτή τη συζήτηση περί κακού δημοσίου και ότι μόνο ο "καπάτσος" ιδιώτης μπορεί να τα καταφέρει και άλλα τέτοια επιχειρήματα της πλάκας. Το τί σημαίνει ιδιωτικοποίηση δημόσιας περιουσίας, δεν θα το μάθουμε τώρα. Το πείραμα ξεκίνησε πρίν πολλά χρόνια σε άλλες χώρες και τα αποτελέσματα και οι παρενέργειες είναι εμφανείς. Σαν γενικός κανόνας, σε όλες τις χώρες, σε όλους τους τομείς, το δημόσιο είναι ΥΠΕΡΟΧΟ, όταν είναι να φτιάξει τις υποδομές. Να στρώσει δρόμους, να στρώσει σιδηροδρόμους, να στρώσει διαδρόμους αεροδρομίων, να περάσει καλώδια, να περάσει σωλήνες, να φτιάξει γέφυρες. Όταν είναι δηλαδή να πέσει το χοντρό χρήμα, είτε είναι δανεικό, είτε ευρωπαϊκό (και αυτό δημόσιο είναι), είτε όταν το δημόσιο μπεί εγγυητής για να δανειστεί ο μεγαλοεργολάβος, ή όταν το δημόσιο θα κλείσει την μαυρη τρύπα που άνοιξε στην τράπεζα που δάνεισε τον μεγαλοεργολάβο. Μέχρι εκεί το δημόσιο και το κράτος είναι καταπληκτικό. Όταν όμως έρθει η ώρα να αρχίσει να εισπράττει από τις υποδομές που φτιάχτηκαν με δημόσιο χρήμα (ή δημόσια χρέη), τότε το κράτος είναι σπάταλο, "δεν κάνει" για μάνατζερ, αφήστε το στους ειδικούς!
Βέβαια κανείς από τους "ειδικούς" δεν ήρθε με δικά του λεφτά να περάσει κανένα καλώδιο σε καμιά βουνοκορφή. Ακόμα και στο θέμα μας. Ποιός θα ξεπληρώσει τα όποια δανεικά για την επέκταση του 10/28 στην Θεσσαλονίκη; Αν είναι όλο ΕΣΠΑ, από πού και ως πού το όφελος του ΕΣΠΑ περνάει σε ιδιώτη ο οποίος δεν ήταν κάν στη διαδικασία αίτησης του ΕΣΠΑ; Το ίδιο ισχύει και για την επέκταση της πίστας στη Σκιάθο.
Όλα αυτά περί αποκρατικοποιήσεων, είναι πατέντες της Μαργαριτούλας (1979-1990), τις οποίες υιοθέτησε και εξέλιξε το "ελληνικό δαιμόνιο". Τί κάνουμε; Φτιάχουμε μία win-win κατάσταση. Χρησιμοπούμε το δημόσιο σαν εργαλείο κοινωνικής πολιτικής, αυτό μας δίνει ψηφαλάκια για όσο τα χρειαζόμαστε (όχι το κόμμα, αλλά η όποια ηγεσία του κόμματος) , η δημόσια περιουσία φυτοζωεί, φθήνει και μαραζώνει, μέχρι να έρθει καβάλα στο άλογο ο σωτήρας ιδιώτης που θα αγοράσει το λάφυρο για ψίχουλα (και αυτά δανεικά, με εγγυητή το κράτος πολλές φορές), από τον οποίο σωτήρα είχαμε μηντιακή ή πολιτική στήριξη όσο τον χρειαζόμασταν. Η απάτη της χιλιετίας!
Και καλά θα πεί κανείς, έστω, μας κορόιδεψαν. Έστω, μας την έφεραν και μας τάισαν σανό τόσα χρόνια. Τουλάχιστον όμως, τώρα θα έχουμε υποδομές. Θα έχουμε αεροδρόμια, όχι στάνες με πύργο ελέγχου!
Μάντης δεν είμαι, ούτε θέλω να κάνω τον μάντη. Απλά μπορούμε να παρατηρήσουμε το ευρωπαϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον για να καταλάβουμε τα οφέλη των ιδιωτικοποιήσεων ....για μερικούς. Στην χώρα της Μαργαριτούλας, τα ξεπούλησαν όλα. Νερά, γκάζια, ρεύματα, τηλέφωνα, τρένα, αεροδρόμια, τα πάντα. Τριάντα χρόνια μετά, μπορούμε άνετα να βγάλουμε συμπεράσματα για την επιτυχία του πειράματος.
Τί λέγανε; Ότι οι ιδιώτες θα έχουν ισχυρό ανταγωνισμό και θα ρίξουν τις τιμές, πρός όφελος του καταναλωτή.
Τί έγινε; Οι ιδιώτες κάνανε καρτέλ, οι τιμές πήγαν στον Θεό και δεν ξανακατέβηκαν!
Τί λέγανε; Ότι δεν θα είμαστε όμηροι των συνδικαλιστών και των απεργειών τους
Τί έγινε; Η λέξη απεργία έγινε σχεδόν παράνομη στην χώρα της, με αποτέλεσμα οι εργοδότες να γίνουν ασύστολοι και ανήθικοι. Οι εργατοπατέρες ...εργάστηκαν σκληρά ώστε να εξεφτελίσουν τα όπλα του εργαζόμενου και να τα αχρηστεύσουν.
Τί λέγανε; Ότι οι ιδιώτες θα έχουν ισχυρό ανταγωνισμό και θα έχουμε βελτιώση του προϊόντος/υπρεσίας, πρός όφελος του καταναλωτή.
Τί έγινε; Οι ιδιώτες απέλυσαν, μείωσαν μισθούς , στηρίχθηκαν σε ανιδείκευτους για να κάνουν εξειδικευμένη δουλειά και το προϊόν/υπηρεσία, έγινε χάλια. Απεργίες δεν μπορούσαν να γίνουν για να φρενάρουν την κατάσταση. Αλλά επείδή λειτουργούν σαν καρτέλ, γίνανε ΟΛΟΙ χάλια, ώστε να μήν καταλαβαίνει ο πελάτης τη διαφορά, ή να μην έχει επιλογή. Αν ένα δωμάτιο μυρίζει ιδρώτα και είσαι μέσα σε αυτό όλη την ώρα, το συνηθίζεις και δεν βρωμάει. Πόσω μάλλον όταν το διπλανό δωμάτιο μυρίζει το ίδιο...ακριβώς.
Στα αεροδρόμια όταν ήμουν μικρός (πριν πολλά χρόνια), θυμάμαι γκριζομάλληδες υπαλλήλους στο τσεκ-ιν. Ήταν η καρριέρα τους και ήταν καλοί σε αυτό που έκαναν. Ήταν μάλιστα και πολλοί, οπότε παρ΄όλο που τα κομπιούτερ ήταν πρωτόγονα ή ανύπαρκτα και οι βαλίτσες περισσότερες, ουρές σαν τις σημερινές, απλά δεν υπήρχαν. Προφανώς και υπήρχαν υπερβολές και σπατάλες και χρειαζόταν εξορθολογισμός ώστε οι επιχειρήσεις να είναι κερδοφόρες. Η διόρθωση όμως αυτή, ήταν τρομακτικά πιό δραστική από όσο χρειαζόταν. Είναι σαν να καίγεσαι και να σε πετάξουν στον βόρειο αρκτικό ωκεανό, λες και αν σε πέταγαν στο Αιγαίο δεν θα έσβηνες. Η διόρθωση όχι μόνο εξάλειψε τα ελλείματα, όχι μόνο έκανε τις αεροπορικές επιχειρήσεις (αεροδρόμια, αεροπορικές εταιρείες κλπ) κερδοφόρες, αλλά φτάσαμε στο επίπεδο της αισχροκέρδιας και του ανήθικου επιπέδου κερδών, και ταυτόχρονα εξεφτελισμό του προϊόντος ή της υπηρεσίας. Βλέπε επίπεδα κερδών Ryanair, Easyjet κλπ.
Η Fraport, έχει παρελθόν. Δεν είναι τα ελληνικά αεροδρόμια η πρώτη τους επένδυση εκτός Γερμανίας. Στην Βάρνα και το Μπουργκάς στη Βουλγαρία, η Fraport συμφώνησε για επενδύσεις 400 εκατομμυρίων για την 35ετία της παραχώρησης. Ήδη έχει γίνει καινούργιο τέρμιναλ και στα δύο αεροδρόμια, καινούργια ασφαλτόστρωση στη Βάρνα και (ελπίζω) σύντομα και στο Μπουργκάς που προσγειώνεσαι και λές: "πάει, σε χωράφι πιάσαμε, και μάλιστα χέρσο".
Στην Κύπρο το κονσόρτσιουμ της γαλλικής Hermes, χρειάστηκε 650 εκατομμύρια για καινούργιο τέρμιναλ στη Λάρνακα (15 φυσούνες) και στην Πάφο, καινούργια πίστα στην Λάρνακα και μερική επέκταση πίστας στην Πάφο.
Αυτά τα λέω για να δούμε πόσο μεγάλη βελτίωση μπορεί να προσφέρουν τα 330 εκατομμύρια που υποχρεώθηκε να καταβάλλει η Fraport μέχρι το 2020 (άγνωστο τί θα κάνει μετά) σε ....14 αεροδρόμια!!! Προφανώς τα χρήματα δεν θα μοιραστούν ισόποσα στα 14 αεροδρόμια αλλά ....πλίζ! Τί θα πρωτοφτιάξουν;
Πίστα στην Κεφαλλονιά, που τώρα χωράνε τρείς και ο Χατζηπετρής;
(reality check: Η ισομεγέθης Μινόρκα (αλλά ούτε στο μικρό δακτυλάκι της Κεφαλλονιάς από φυσική ομορφιά) έχει 6 φυσούνες, 23 συνολικά θέσεις, και επιπλέον πίστα γενικής αεροπορίας!))
Τέρμιναλ στη Σκιάθο, που μεγάλωσε η πίστα αλλά αν γεμίσει αεροπλάνα, δεν θα χωράνε οι επιβάτες;
Τέρμιναλ στην Κέρκυρα;
Επέκταση πίστας στην Κέρκυρα
Ασφαλτόστρωση (σοβαρή) στην Κέρκυρα;
Φώτα προσέγγισης στην Κώ; (το νησί έχει το παρατσούκλι "the black hole" πανευρωπαϊκά ανάμεσα στους πιλότους!)
Προσαρμογή για φυσούνες στη Ρόδο;
Ασφαλτόστρωση (σοβαρή) στη Ρόδο;
Επέκταση πίστας στη Μύκονο;
Τέρμιναλ στη Μύκονο;
Διάδρομο σοβαρού πλάτους στη Σαντορίνι;
Τέρμιναλ στην Σαντορίνη;
Προσαρμογή για φυσούνες στη Θεσσαλονίκη;
Πλήρη επανασχεδιασμό της Σάμου;
Τί από όλα αυτά θα φτιάξουν ή έστω δρομολογήσουν τα 330 εκατομμύρια;
Γιατί το ζητούμενο, από ότι διαβάζω από τα λεγόμενα υπερμάχων της παραχώρησης, είναι να γίνουν τα αεροδρόμια σύγχρονα, ασφαλή και άνετα στον επισκέπτη. Αν με 330 εκατομμύρια, βάλουμε επιτέλους κωλόχαρτα και με τα υπόλοιπα βάλουμε και από 5-10 καινούργια μαγαζιά σε κάθε αεροδρόμιο, με συγχωρείτε αλλά άλλο είχα καταλάβει.
Το πρόβλημα είναι ότι με ετούτο και με εκείνο, κόλλησε η ταμπέλα του κακού δημοσίου σε όλες τις υπηρεσίες που του ανήκουν. Δεν είναι κακό το δημόσιο. Οι πολιτικοί που επιλέγουμε να το διαχειριστούν είναι οι κακοί της υπόθεσης. Πάρτε παράδειγμα την Fraport που έχει μεγαλύτερο μέτοχό της το γερμανικό δημόσιο και ειδικότερα την τοπική αυτοδιοίκηση.